Minął rok od wejścia Chorwacji do strefy Euro i Schengen, co się zmieniło? Jakie są nastroje Chorwatów?
Od 1 stycznia 2024 roku zniesiony zostaje obowiązek podwójnego raportowania cen, a banki, Agencja Finansowa (Fina) i Poczta Chorwacka przestają świadczyć usługę wymiany kuny, a banknoty i monety kuny będą można wymienić wyłącznie w Chorwackim Banku Narodowym. Przy wymianie kuny na euro w HNB nie ogranicza ilości wymienianej ani opłat za wymianę. HNB będzie stale wymieniać banknoty kuny, natomiast monety będą można wymienić w ciągu trzech lat od dnia wprowadzenia euro, czyli najpóźniej do 31 grudnia 2025 roku.
Pod koniec ubiegłego roku z 500.000.000 sztuk banknotów, które były w obiegu i rezerwach Chorwackiego Banku Narodowego w zwrócono około 438.600.000, czyli 88 procent, ale z 3 miliardów monet w obiegu zwrócono tylko 760.500.000, czyli 25 procent. Jeśli porównamy tę wartość pozostałej gotówki kuny w obiegu z 14,7 miliarda kun, ile było w obiegu na koniec zeszłego roku, jest to spadek o około 68 procent.
Korzyści ze zmniejszenia kosztów transakcyjnych już są widoczne – wprowadzenie euro i wejście do strefy Schengen przyczyniły się do udanego sezonu turystycznego 2023 roku, a przedsiębiorcy potwierdzają, że teraz łatwiej i taniej jest prowadzić działalność z zagranicą.Ponadto, wprowadzenie euro znacznie przyczyniło się do poprawy ratingu kredytowego Chorwacji już od momentu, gdy Rada UE stwierdziła, że Chorwacja spełniła wszystkie warunki do wprowadzenia euro, jak podano w analizie.
Jeśli chodzi o działalność banków, to poszło im wyjątkowo dobrze, odnotowując znaczny wzrost przychodów z odsetek. W pierwszych trzech kwartałach tego roku osiągnęły zysk w wysokości 1,1 miliarda euro (w tym samym okresie ubiegłego roku było to 5 miliardów kun), jak podał HNB, a zwrot z kapitału wzrósł w stosunku do końca 2022 roku z 8,2 procent do 16,9 procent. Zysk za pierwsze dziewięć miesięcy jest więc o około 65 procent wyższy niż w tym samym okresie 2022 roku.
Bank światowy prognozuje natomiast że gospodarka chorwacka osiągnie wzrost na poziomie 2.7% w tym roku i nieco przyspieszy w 2025 roku osiągając 3% wzrostu wskazując na stabilny wzrost i rozwój ekonomii, wyprzedzając europejską średnią do 2026 roku.
A nastroje? Wielu Chorwatów z ostrożnością i niechęcią podchodziło do zmiany waluty mimo że Euro było obecne w Chorwacji jako waluta rezerwowa już od 2018 roku. Sceptycyzm dotyczył zmian i wzrostów cen, a także pogorszenie standardu życia. Wzrosty cen były szczególnie zauważalne w związku z ubiegłoroczną inflacją i w miejscach turystycznych do których przyjeżdżali turyści z krajów takich jak Niemcy, Włochy czy Austria. Konsumenci w Chorwacji wyrażali obawy dotyczące wzrostów cen związanych z przejściem na euro, natomiast analiza Europejskiego Banku Centralnego wykazała, że zmiana z kuny na euro miała niewielki wpływ na faktyczne ceny, a jedynie dostawcy usług takich jak restauracje wykorzystują zmianę waluty aby wygórowanie podnieść ceny. Przeprowadzane ankiety wykazały że najczęstszą odpowiedzią na pytanie „jak łatwo lub trudno przystosowaliście się do nowej waluty” najczęstszymi odpowiedziami było łatwo i średnio trudno, ponadto zmiana waluty spowodowała że Chorwaci częściej dokonują płatności przy użyciu kart płatniczych.
Chcesz być na bieżąco z innymi wiadomościami z szeroko pojętego biznesu w Chorwacji? Rozważasz przeprowadzkę lub otwarcie biznesu w Chorwacji? Zaobserwuj mnie Facebook’u, aby uzyskać regularne aktualizacje, wskazówki oraz porady dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej w Chorwacji