Pomimo ogromnego potencjału i niedawnego rozwoju odnawialnych źródeł energii, struktura zużycia energii w Chorwacji nadal zdominowana jest przez korzystanie z bardziej konwencjonalnych źródeł energii takich jak ropa naftowa, gaz ziemny i węgiel, a osiągnięcie celów łagodzenia zmian klimatu wymagać będzie wdrożenia ogólnokrajowego opodatkowania emisji CO2, wspieranego przez politykę sektorową i ukierunkowane wsparcie dla najbardziej potrzebujących.
Aktualny mix energetyczny
Całkowita produkcja energii elektrycznej w Republice Chorwacji w 2021 roku wyniosła 15 210,4 GWh, z czego około 69,9 procent (10 628,9 GWh) wyprodukowano z odnawialnych źródeł energii, w tym z dużych elektrowni wodnych. Elektrownie wodne miały udział na poziomie 46,8 procent (7 113,5 GWh), a 23,1 procent (3 515,4 GWh) energii elektrycznej wygenerowano z innych odnawialnych źródeł (energia wiatrowa, małe elektrownie wodne, biomasa, energia geotermalna, biogaz i systemy fotowoltaiczne). Pomimo z posiadania jednego z najwyższych w całej Europie poziomów nasłonecznienia to wykorzystanie elektrowni wodnych ma największe znaczenie co również oznacza, że produkcja energii elektrycznej w Chorwacji ulega znacznym wahaniom.
Eksport
Krajowa produkcja energii elektrycznej pokryła 79,3 procent (15 202,9 GWh) zapotrzebowania na energię elektryczną. Chorwacja jest netto eksporterem odnawialnych źródeł energii i biopaliw, ale nadal importuje więcej konwencjonalnych źródeł energii. Kraj importuje ponad połowę swojego rocznego zużycia energii w ujęciu netto.
Kto i jak korzysta?
Niektóre główne sektory gospodarcze pozostają dużymi konsumentami energii. Dwie trzecie końcowego zużycia energii w Chorwacji jest równomiernie rozdzielone między gospodarstwa domowe i sektor transportu, z przemysłem, usługami i innymi sektorami stanowiącymi resztę. Udział odnawialnych źródeł energii w brutto końcowym zużyciu energii w 2021 roku szacuje się na 31,7 procent (według metodologii EUROSTAT), co jest o 0,64 punktu procentowego wyższe niż w 2020 roku.
W sektorze energetycznym Chorwacji działają kilka publicznych monopoli lub koncesji. Do najważniejszych z nich należą:
- Hrvatska Elektroprivreda (HEP Group): Narodowa firma energetyczna, dominujący podmiot na chorwackim rynku elektryczności, odpowiadająca za ponad 3⁄4 rynku elektryczności w Chorwacji w 2021 roku. HEP zajmuje się generowaniem, przesyłem, dystrybucją, dostawą i handlem energii elektrycznej, a także generowaniem, dystrybucją i dostawą ciepła, hurtowym i detalicznym zaopatrzeniem w gaz ziemny oraz jego dystrybucją.
- INA Industrija Nafte: Jedyny producent ropy naftowej i gazu ziemnego, w większości należący do rządu chorwackiego i węgierskiej grupy MOL. Posiada 28% udział w imporcie i produkcji gazu ziemnego w Chorwacji w 2021 roku. INA wydobywa gaz na Morzu Adriatyckim oraz ropę naftową i gaz na lądzie.
- Terminal LNG w Omišalj: W styczniu 2021 roku uruchomili pływający terminal skroplonego gazu ziemnego (LNG) na wyspie Krk.
Potencjał
Chorwacja zwiększyła udział odnawialnych źródeł energii (OZE) w całkowitym zużyciu energii, ale niektóre źródła pozostają niedostatecznie wykorzystane, a niektóre sektory nie skorzystały na tym rozwoju. Obecnie Chorwacja przewyższa średnią unijną pod względem udziału OZE w zużyciu energii, ale mogłaby zrobić więcej, biorąc pod uwagę swoją korzystną pozycję wyjściową i potencjał. Około 1⁄4 całkowitego zużycia energii jest obecnie pokrywane przez odnawialne źródła energii i chociaż Chorwacja poczyniła pewne postępy w wykorzystaniu swojego potencjału wiatrowego, fotowoltaiczna energia słoneczna (PV) i energia termalna słoneczna są niedostatecznie wykorzystywane. Kraj posiada znaczący, konkurencyjny kosztowo potencjał wiatrowy i fotowoltaiczny, jak również pewne możliwości dalszego rozwoju energii wodnej, a w mniejszym stopniu biomasy i energii geotermalnej, co może zachęcić inwestorów do rozwoju i inwestycji na tym terenie.
Pozycja energetyczna Chorwacji w ostatnich latach otwiera nowe perspektywy dla inwestorów. Ostatnio, szczególnie firmy ze Słowenii, zaczęły zauważać ten potencjał, kierując swoje inwestycje do Chorwacji zamiast własnego kraju, co świadczy o rosnącym zainteresowaniu regionem. Obserwując rynek chorwacki przez wiele lat, doradzając przedsiębiorcom w zakresie strategii biznesowych, widzę ewolucję trendów i zmieniające się nastawienie samych Chorwatów. Znając lokalny rynek, mogę stwierdzić, że obecnie jest to doskonały moment na rozważenie inwestycji w Chorwacji. Zapraszam do umówienia się na konsultację, podczas której chętnie pomogę w nawiązaniu kontaktów biznesowych, zrealizowaniu Twoich celów i rozwoju przedsiębiorstwa na chorwackim rynku.
